حجاب و آزادی
بی حجابی بازیگران
ایراد
دیگری که بر حجاب گرفته اند این است که موجب سلب حق آزادی که یک حق طبیعی
بشری است می گردد و نوعی توهین به حیثیت انسانی زن به شمار می رود.
می
گویند احترام به حیثیت و شرف انسانی یکی از مواد اعلامیه حقوق بشر است. هر
انسانی شریف و آزاد است، مرد باشد یا زن، سفید باشد یا سیاه، تابع هر کشور
یا هر مذهبی باشد. مجبور ساختن زن به اینکه حجاب داشته باشد بی اعتنایی به
حق آزادی او واهانت به حیثیت انسانی اوست و به عبارت دیگر ظلم فاحش است به
زن. عزت و کرامت انسانی و حق آزادی زن، و همچنین حکم مطابق عقل و شرع به
اینکه هیچ کس بدون موجب نباید اسیر و زندانی گردد، و ظلم به هیچ شکل و به
هیچ صورت و به هیچ بهانه نباید واقع شود، ایجاب می کند که این امر از میان
برود.
پاسخ : یک بار دیگر لازم است تذکر دهیم که فرق است بین زندانی
کردن زن در خانه و بین مووظف دانستن او به اینکه وقتی که می خواهد با مرد
بیگانه مواجه شود پوشیده باشد. در اسلام محبوس ساختن و اسیر کردن زن وجود
ندارد. حجاب در اسلام یک وظیفه ای است بر عهده زن نهاده شده که در معشرت و
برخورد با مرد باید کیفیت خاصی را در لباس پوشیدن مراعات کند. این وظیفه نه
از ناحیه مرد بر او تحمیل شده است و نه چیزی است که با حیثیت و کرامت او
منافات داشته باشدو یا تجاوز به حقوق طبیعی او که خداوند برایش خلق کرده
است محسوب شود.
اگر رعایت پاره ای مصالح اجتماعی ، زن یا مرد را
مقید سازد که در معاشرت روش خاصی را اتخاذ کنند و طوری راه بروند که آرامش
دیگران را بر هم نزنند و تعادل اخلاقی را از بین نبرند چنین مطلبی را
زندانی کردن یا یا بردگی نمی توان نامید و آن را منافی حیثیت انسانی و اصل
آزادی فرد نمی توان دانست.
در کشور های متمدن جهان در حال حاضر
چنین محدودیت هایی برای مرد وجود دارد. اگر مردی برهنه یا در لباس خواب از
خانه خارج شود و یا حتی با پیژامه بیرون آید، پلیس ممانعت کرده به عناون
اینکه این عمل بر خلاف حیثیت اجتماع است او را جلب می کند. هنگامی که مصالح
اخلاقی و اجتماعی، افراد اجتماع را ملزم کند که در معاشرت اسلوب خاصی را
رعایت کنند مثلا با لباس کامل بیرون بیایند، چنین چیزی نه بردگی نام دارد و
نه زندان، و نه ضد آزادی و حیثیت آزادی است و نه ظلم و ضد حکم عقل به شمار
می رود.
برعکس، پوشیده بودن زن – در همان حدودی که اسلام نعیین
کرده است – موجب کرامت و احترام بیشتر اوست، زیرا او را از تعرض افراد جلف و
فاقد اخلاق مصون می دارد.
شرافت زن اقتضاء می کند که هنگامی که از
خانه بیرون می رود متین و سنگین و با وقار باشد، در طرز رفتار و لباس
پوشیدنش هیچگونه عمدی که باعث تحریک و تهیج شود به کار نبرد، عملا مرد را
به سوی خود دعوت نکند، زباندار لباس نپوشد، زباندار راه نرود، زبان دار و
معنی دار به سخن خود آهنگ ندهد. چه آنکه گاهی اوقات ژست ها سخن می گویند،
راه رفتن انسان سخن می گوید، طرز حرف زدنش یک حرف دیگری می زند.
ممکن
است زن یک طرز لباس بپوشد یا راه برود که اطوار و افعالش حرف بزند، فریاد
بزند که به دنبال من بیا،سر به سر من بگذار، متلک بگو، در مقابل من زانو
بزن، اظهار عشق و پرستش کن. آیا حیثیت زن ایجاب می کند که اینچنین باشد؟
آیا اگر ساده و آرام بیاید و برود، حواس پرت کن نباشد و نگاه های شهوت آلود
مردان را به سوی خود جلب نکند، برخلاف حیثیت زن یا بر خلاف حیثیت مرد یا
بر خلاف مصالح اجتماع یا بر خلاف اصل آزادی فرد است؟
آری اگر کسی
بگوید زن باید د خانه حبس و در را به رویش قفل کرد و به هیچ وجه اجازه
بیرون رفتن از خانه به او نداد، البته این با آزادی طبیعی و حیثیت انسانی و
حقوق خدادای زن منافات دارد. چنین چیزی در حجاب های غیر اسلام بوده است
ولی در اسلام نبوده و نیست.
شما اگر از فقه ها بپرسید آیا صرف بیرون
رفتن زن از خانه حرام است؟ جواب می دهند نه. اگر بپرسید خرید کردن زن و لو
بر اینکه فروشنده مرد باشد حرام است؟ پاسخ می دهند حرام نیست. آیا شرکت
کردن زن در مجالس و اجتماعات ممنوع است؟ باز هم جواب منفی است چنانکه در
مساجد و مجالس مذهبی و پای منبرها شکت می کنند و کسی نگفته است که صرف شرکت
کردن زن در جاهایی که مرد هم وجود دارد حرام است. آیا تحصیل زن، فنو هنر
آموختن زن و بالاخره تکمیل استعدادهایی که خداوند در وجود او نهاده است
حرام است؟ باز جواب منفی است.
فقط دو مسئله وجود دارد، یکی اینکه
باید پوشیده باشد و بیرون رفتن به صورت خودنمایی و تحریک آمیز نباشد و دیگر
اینکه مصلحت خانوادگی ایجاب می کند که خارج شدن زن از خانه توام با رضایت
شوهر و مصلحت اندیشی او باشد.
البته مرد هم باید در حدود مصالح
خانوادگی نظر بدهد نه بیشتر. گاهی ممکن است رفتن زن به خانه اقوام و فامیل
خودش هم مصلحت نباشد. فرض می کنیم زن می خواهد به خانه خواهر خود برود و فی
المثل خواهرش فرد مفسد و فتنه انگیزی است که زن را علیه مصالح خانوادگی
تحریک می کند. تجربه هم نشان می دهد که اینگونه قضایا کم نظیر نیست. گاهی
هست که رفتن زن حتی به خانه مادرش نیز برخلاف مصلحت خانوادگی است، همینکه
نفس مادر به او برسد تا یک هفته در خانه ناراحتی می کند، بهانه می گیرد،
زندگی را تلخ و غیر قابل تحمل میسازد. در چنین مواردی شوهر حق دارد که از
این معاشرت های زبانبخش (که زیانش نه تنها متوجه مرد است، متوجه به زن و
فرزندان ایشان نیز می باشد) جلوگیری کند. ولی در مسائلی که مربوط به مصالح
خانواده نیست دخالت مرد مورد ندارد.
