پ ،معرفی و تاریخچه باشگاه پرسپولیس
شاهین
شاهین باشگاهی بود که در سال 1321 به دست یک معلم به نام دکتر عباس اکرامی
با همکاری و همراهی گروهی از بهترین جوانان کشور که عمدتاً دانشجو بودند
بنا نهاده شد و مفاخر بزرگی چون امیرمسعود برومند ، امیر عراقی ، شکیبی ،
فاخری ، انصاری ، دکتر نادر افشار ، مرحوم پرویز دهداری ، حسینعلی کلانی ،
جعفر کاشانی ، همایون بهزادی ، حمید شیرزادگان و ... تربیت کرده و به جامعه
فوتبال ایران تقدیم نمود.
شاهین دارای 402 تیم جوان با 62 شعبه در سطح کشور بود که دکتر اکرامی این تیم را بر پایه 3 اصل - اخلاق ، تحصیل علم و ورزش استوار ساخته بود.
شاهین در آن روزگار تنها دفتری بود در ورزشگاه امجدیه(شیرودی فعلی) که بازیکنانش برای تعلیم در آنجا گرد هم می آمدند. این باشگاه برای اولین بار آموزش فوتبال را به صورت اصولی شروع کرد و نخستین جزوه آموزشی را که در بر گیرنده اصول فوتبال بود و با استفاده از منابع جهانی تهیه و تنظیم گشته بود، جهت یادگیری در اختیار اعضای خود قرار داد.
این تیم به جهت سیستم و قدرت عجیبی که بازیکنانش در کار حمله داشتند به ندرت اجازه میداد حریفانش(حتی بزرگترینشان) خود را از شکست نجات دهند. لیکن بی درایتی و عدم دور اندیشی مدیران وقت باشگاه و کج سلیقگی و انفعال دستگاه ورزش وقت کشور دست به دست هم داد و باعث شد بدلیل پاره ای مسائل بعد از بازی این تیم با تهرانجوان در هفته دهم در تاریخ 20/4/1346 این باشگاه منحل گردد .
در ان بازی ناظم گنجاپور با وارد کردن سه گل در دقایق 61 ، 68 و 75 به درون دروازه تهرانجوان این افتخار را بدست آورد که تمام کننده کتاب پیروزی های شاهین برای همیشه باشد.
آن روز شاهین در هفته دهم بازی ها با 18 امتیاز از 10 دیدار (در آن زمان برای هر پیروزی 2 امتیاز منظور می شد) و 19 گل زده و 7 گل خورده در صدر و دارایی با 16 امتیاز در ردیف دوم قرار گرفته بود.
این بازی آخرین بازی شاهین بود در حالی که در این فصل 3 هفته از بازی های این تیم مقابل شهربانی ، دیهیم و تاج باقی مانده بود ، ناگهان با اطلاعیه رسمی سازمان تربیت بدنی از تاریخ 20/4/1346 شاهین منحل گردید. پس از انحلال شاهین بازیکنان آن همچنان یکپارچگی خود را حفظ کردند و حدود یک سال محرومیت را با ادامه بازی ها و تمرینات خود در زمین های خاکی سپری نمودند، تا این که باشگاه های مطرح آن روز در صدد جذب این جوانان بی رقیب بر آمدند و از آن جمله باشگاه پاس خواهان کاشانی ، کلانی و همایون بهزادی بود و بعضی از باشگاه های دیگر همچون تاج بقیه آنان را مدنظر قرار داده بودند لذا شاهینیا به تکاپو افتادند تا از تفرق و پراکندگی مجموعه خود جلوگیری به عمل آورند ( از آن جمله مرحوم پرویز دهداری را می توان نام برد ) و بر آن شدند تا این مجموعه را در باشگاه پرسپولیس گردهم آورند.
پرسپولیس
پرسپولیس باشگاهی بود که در سال 1342 بدست علی عبده بنا شده بود و در آن
رشته های بولینگ ، والیبال و بسکتبال فعال بود. پرسپولیس در لغت به معنای
شهر پارسی است که شهرت تخت جمشید است و از دو کلمه پرس(پارس) و پولیس(در
زبان یونانی به معنای شهر) تشکیل شده است. عبده از آمریکا به ایران آمده
بود و در جامعه ورزشی آمریکا در رشته بوکس صاحب عنوان قهرمانی بود. عبده
مدت ها اندیشه ایجاد تیم فوتبال پرسپولیس را با خود داشت و تیم فوتبالی را
نیز ایجاد کرده بود که تیمی ضعیف در رده دوم باشگاه های کشور محسوب می شد و
از اعضای محبوب و ماندگار آن محمود خوردبین را می توان نام برد.
پس از انحلال شاهین با درایت امیر مسعود برومند و رایزنی های مرحوم دهداری ، چند تن از بازیکنان قبلی شاهین در ترکیب تیم دسته دومی پرسپولیس قرار گرفته و ترتیب یک مسابقه با تیم جم آبادان ( که در آن زمان تیم صاحب نامی بود ) را دادند و پس از آن تمامی اعضای شاهین به پرسپولیس پیوستند و محبوبیت شاهین بلند پرواز را به پرسپولیس هدیه نمودند.
پرسپولیس بهار خود را در آغازین روزهای سال 1347 با مربیگری دهداری (کاپیتان پیشین شاهین) و سرپرستی دکتر برومند آغاز کرد. مطابق مقررات این تیم می بایست کار خود را در فوتبال از دسته سوم و یا حداکثر از دسته دوم باشگاه ها شروع کند. اما انحلال چند تیم در این زمان باعث گردید تا به جای مسابقات لیگ یکسری مسابقات رده بندی در سطح باشگاه های پایتخت برگزار شود. در آن مسابقات 44 تیم به رقابت پرداختند که 4 تیم پرسپولیس ، تاج ، عقاب و پاس سرگروه گردیدند.
از آن پس پرسپولیس رسماً وارد مسابقات باشگاهی ایران گردید. این تیم در سال 1347 قدرت نمایی کرد و تمام رقیبان را پشت سر گذاشت و با عنوان قهرمان باشگاه های تهران جهت شرکت در در مسابقات آسیایی تایلند عازم بانکوک گردیدند.
انتقال جمعی به پیکان
در سال
1348 کارخانه ایران ناسیونال(ایران خودرو) با مدیریت خیامی که خود از
طرفداران تیم شاهین بود درصدد تشکیل تیمی قدرتمند برای حضور در رده اول
مسابقات و تبلیغ محصولات این شرکت برآمد. پیکان نیز تا پیش از آن تیم
فوتبال نه چندان قدرتمندی داشت که بازیکن سرشناس آن علی پروین بود. مذاکرات
عبده و خیامی نتیجه داد و تمامی بازیکنان تیم باشگاه پرسپولیس به پیکان
پیوستند. خیامی مذاکراتی با چند تن از شاهینیای سابق انجام داده و آنان را
به تیم پیکان دعوت نمود. با رفتن آنها افراد باقی مانده نیز راهی جز پیوستن
به ایشان ندیدند. لذا تمامی بازیکنان شاهین (به جز عزیز اصلی دروازبان
شاهین) به پیکان مهاجرت کردند. خیامی با اندیشه تشکیل باشگاهی حرفه ای به
جذب مربی خارجی اقدام کرد و آلن راجرز را به ایران برای همکاری فرا خواند و
در این سال عنوان قهرمانی باشگاه های ایران را از آن پیکان نمودند و در
همین سال پیکان به جای تیم ملی در تورنمنت جام دوستی نیز شرکت کرده و در
بین 5 تیم مقام نخست را از آن خود کردند.
از دیگر نکات جالب تیم
پیکان، رقابت در برابر پرسپولیس در جام باشگاهها بود که تک گل علی پروین
نتیجه را یک بر صفر به سود پیکان خاتمه داد. در همین دوره از رقابت
ها،پرسپولیس با دوازده امتیاز در رده یازدهم قرار گرفت.
با گذشت یکسال
بنا به دلایلی،خیامی از ادامه کار با تیم پیکان منصرف شد. او که به فکر
تاسیس تیمی حرفه ای بود، زمین اختصاصی برای تیم فوتبال تهیه کرده بود، به
هر یک از بازیکنان یک دستگاه پیکان داده و جوایز نقدی قابل توجهی پرداخت
کرده و حتی با آنها قرارداد بسته بود- این کار در آن زمان تقریباً نو و
جدید بود - به دلایل متعدد ادامه فوتبال پیکان را صلاح ندید و این تیم را
منحل اعلام کرد. مجدداً بازیکنان در سال 1349 به خانه خود برگشتند و
قهرمانی اولین دوره لیگ تخت جمشید در سال 1350 را از ان خود کردند .
پرسپولیس در 5 دوره برگزاری لیگ تخت جمشید ، با کسب دو قهرمانی ( لیگ اول و
سوم ) و سه نائب قهرمانی ، به عنوان پرافتخارترین باشگاه کشور شناخته شد .
بازگشت به پرسپولیس
با صدور رضایت نامه دسته جمعی بازیکنان پیکان، همگی آنها به پرسپولیس بازگشتند. تاریخ این اتفاق 1349 بود.
بازیکنان پرسپولیس در اولین دوره لیگ تخت جمشید - لیگ سراسری کشور- موفق
شدند قهرمان شوند. در این میان علی عبده نیز شرایط مساعدی با ادامه حضور
بسیاری از افراد مسن - از جمله بازیکنان و مسئولان - را پیش رو نمی دید. به
همین دلیل تصمیم گرفت برخی از بازیکنان مشهور ولی پا به سن گذاشته را
بازنشسته کند. این اتفاق هم افتاد ولی پرسپولیس جایگاه خود را در میان
طرفداران دیروز شاهین که حالا پرسپولیسی بودند از دست نداد. طی سال های
برگزاری لیگ تخت جمشید - پنج دوره تا پیش از انقلاب- پرسپولیس در لیگ اول و
سوم مقام قهرمانی را کسب کرد و در سه دوره دیگر نایب قهرمان شد.
پرسپولیس پس از انقلاب
با انقلاب اسلامی،تیم پرسپولیس دچار تحول و دگرگونی اساسی شد. اغلب
بازیکنان قدیمی آنرا ترک کردند. از این رو مسابقات جام اسپندی که درسال
1358 برگزار شد، تیم متحول شده پرسپولیس در رقابت ها شرکت کرد. طی سال های
1357 تا 1360 پرسپولیس نیز دچار رکود شد. طی این سال ها علی پروین و چند
نفر از دیگر همبازیانش سعی در حفظ قوام پرسپولیس داشتند.
پ
- ۹۴/۰۸/۰۹